14 راهکار تقویت عزت نفس در کودکان
ما در این مقاله قصد داریم 14 راهکار تقویت عزت نفس در کودکان را بیان کنیم و 14 نکته کاربردی بسیار ارزشمند را برای تقویت عزت نفس در کودکان به شما ارائه دهیم. از زمانی که کودکان به درکی از خود می رسند و هویت خود را می‌یابند، خود را ارزیابی کرده و خصوصیات خود را به صورت مثبت و منفی ارزش گذاری می‌کنند. بنابراین ارزیابی‌هایی که کودکان از خودشان دارند، عزت نفس یا حرمت نفس آنان را شکل می‌دهد و آنچه که بسیار مورد توجه است این است که تصور شخص از خودش، سرنوشت او را تعیین می‌کند. بنابراین موضوع عزت نفس، هم در کودکان و هم در بزرگسالان از اهمیت بسزایی برخوردار است. کیفیت عزت نفس کودک، کیفیت عزت نفس بزرگسالی و در نتیجه کیفیت حس و حال زندگی او و برداشت‌هایش از مسائل و شرایط بیرون را رقم می‌زند. پس عزت نفس کودکان اهمیت خیلی زیادی دارد.
روش های رشد و تقویت عزت نفس در کودکان
۱- اجازه دهیم کودک خودش تصمیم بگیرد
اینکه اجازه بدهیم فرزندمان خودش تصمیم بگیرد، به این معنی نیست که هرکاری خواست و هر درخواستی داشت باید بپذیریم. منظور ما از تصمیمات، تصمیماتی با مقیاس کوچک و در حیطه شخصی خودش است. در حقیقت قرار است که آنها را تربیت کنیم و درعین قاطعیت مهربان و با حوصله باشیم و به آنها بیاموزیم که از قدرت تصمیم‌گیری خود استفاده کنند.
مطالب مرتبط :
سلامت روانی کودک
۲- به آنها مسئولیت واگذار کنید
واگذار کردن مسئولیت‌ها و کارهای کوچک به فرزندان به افزایش عزت‌نفسشان کمک می‌کند. مثلاً کارهای کوچک منزل مثل سفره انداختن و کمک به مادر برای انجام کارهای خانه، می‌تواند به بهبود عزت‌نفس بچه‌ها یاری برساند. به این ترتیب، به کودک احساس مفید و موثربودن می‌دهیم.
۳- حل مسئله را به آنها بیاموزید
فرزندانتان را تشویق کنید تا از راه و روش خودش، مسائلش را حل کند. سپس راه و روش‌های او را بررسی کنید و خوب به حرف‌هایش گوش دهید. به او کمک کنید تا حل مسئله به یک عادت برایش تبدیل شود.
۴- در انتخاب پوشش به او کمک کنید
گاهی وقت‌ها با کودکتان به خرید بروید و اجازه بدهید لباس و پوشش را خودش انتخاب کند. اگر انتخابش با شرایط مالی شما جور نبود، دامنه انتخاب‌هایش را محدود کنید. در واقع این‌گونه هم محدودیت‌ها را به آنها می‌آموزید و هم به حق انتخاب آنان به عنوان یک انسان احترام می‌گذارید.
۵- از تشویق درست و اصولی بچه‌ها غافل نشوید
اگر کودکانتان کاری را با علاقه انجام می‌دهند، باید تشویق شوند تا کار را به پایان برسانند و وقتی کارشان را تمام کردند، تلاش و کوشش آنها را برجسته کنید و حتی به آنها پاداش یا جایزه بدهید.
۶- بی‌قید و شرط، دوستشان داشته باشید
کودکانمان باید بدانند که بدون قید و شرط دوستشان داریم و هیچ‌وقت با اشتباهاتی که می‌کنند علاقه‌مان نسبت به آنها کم نمی‌شود و همیشه عزیز هستند. باید مدام به آنها این پیام را بدهیم که با وجود تمام نقص‌ها و اشتباهاتشان، باز هم دوستشان داریم.
۷- به کودک خود توجه کنید
مسئله‌ای که خیلی از پدر و مادرها را می‌تواند به چالش بکشد، بی‌توجهی به کودکان است. خیلی وقت‌ها پیش می‌آید که پدر و مادر مشغول تماشای تلویزیون یا بازی و چت در گوشی هستند و به بچه‌ها بی‌توجهی می‌کنند. مثلاً کودک سؤالی دارد یا دنبال پاسخی برای پرسش‌های خودش است، اما یا با بی‌توجهی و یا با بی‌حوصلگی والدینش روبرو می‌شود. این یکی از دلایل کاهش عزت نفس کودکان است. در چنین شرایطی والدین با زبان بی‌زبانی به فرزندان می‌گوییم که گوشی و تلویزیون از شما مهم‌تر است و ارجحیت بیشتری دارد؛ و یا اینکه اهمیتی به آنها نمی‌دهند و دوستشان ندارند.
۸- کودکان را به خاطر شکست‌هایشان سرزنش نکنید
اگر کودکتان در کاری شکست خورد، به جای سرزنش و القای حس ناامیدی، با او همدردی کنید و سعی کنید اعتماد به نفس ازدست‌رفته‌اش را به او برگردانید. مثلاً اگر در امتحانی نمره خوبی نگرفته است، دست از شماتت و سرزنش او بردارید و به او بگوئید دنیا به آخر نرسیده، این بار با تلاش بیشتر و رفع کردن اشتباهات، می‌توانی موفق شوی. می‌توانید انسان‌های پرتلاش و خودخواسته را به او معرفی کنید و سرگذشت زندگی‌شان را به او یادآوری کنید.
۹- به کودکان کمک کنید تا استعدادهایشان را شکوفا کنند
برای داشتن کودکان با عزت نفس بالا باید کمک کنیم تا فرزندمان استعدادها و توانمندی‌های خود را بشناسد. این شناخت توانمندی‌ها باعث می‌شود فرزندمان متفاوت‌تر باشد. اگر کمک کنیم که فرزندمان مثلاً استعداد نقاشی خود را کشف کند، این باعث می‌شود که احساس تمایز و منحصربه‌فرد بودن کند. بچه‌ها وقتی احساس خاص بودن و ارزشمندی داشته باشند، عزت‌نفس بیشتری نیز دارند.
10-از تعریف و تمجید غیر صادقانه خوداری کنید
بزرگسالان از ترس اینکه یک اظهارنظر غیرمثبت به عزت نفس فرزندان آنها آسیب برساند، غالباً در دام تعریف و تمجیدهای بیش از حد می‌افتند. ستایش بیش از حد نه تنها برای کودک غیرصادقانه به نظر می‌رسد، بلکه می‌تواند در او احساس استحقاق ایجاد کند. کودک به این باور می‌رسد که هیچ کار اشتباهی نباید بکند و ممکن است برای انجام هر کاری به آن تمجیدات دروغین وابسته شود.
11-ارزش کار کردن برای رسیدن به یک هدف را به فرزندتان یادآوری کنید.
شما می‌توانید از بت‌های زمان کودکی‌اش به عنوان نمونه استفاده کنید. می‌توانید بگویید، «درسته، فلانی فوق‌العاده با استعداده. اما اون فقط با قدم زدن توی خیابون‌ها به این موفقیت نرسیده. حاضرم شرط ببندم که وقتی تو سن و سال تو بوده، هر روز تو پارک به تمرین پرتاب توپی به داخل یه سبد مشغول بوده.»
مقالات مشابه :
تاثیر بازی های مهیج در رشد کودکان
12-از مقایسه کردن او خودداری کنید.
کودک خود را با همکلاسی‌ها، خواهر و برادرها یا حتی دوران کودکی خودتان مقایسه نکنید. به او نشان دهید که به عنوان یک فرد برای او ارزش قائل هستید، نه اینکه چقدر از دیگران بهتر یا بدتر است.
نگویید، «برادر بزرگترت وقتی همسن تو بود کتابای بیشتری مطالعه می‌کرد.» یا «چرا نمیتونی مثل دوستت اجتماعی‌تر باشی؟»
اگر کودک شما نگران نحوه سنجش با همسالان خود است، به او اطمینان دهید که او را در هر وضعیتی دوست دارید و اینکه هرکس نقاط قوت و ضعف مختلفی دارد. می‌توانید بگویید، «من میدونم که دوستت توی کلاس ریاضی شاگرد اول شده، واسه همین گاهی اوقات نشستن کنارش میتونه واقعاً ناامیدکننده باشه. اما من میدونم که تو چقدر خلاق هستی و چقدر از داستان نوشتن لذت می‌بری.»
13-با فرزند خود وقت بگذرانید.
در صورت امکان، هفته‌ای یک بار با فرزندتان برنامه بازی یک-به-یک بگذارید. گردش ویژه داشته باشید یا مدتی را برای کنار هم بودن اختصاص دهید. این به کودکتان نشان می‌دهد که چقدر برای او و زمانی که باهم می‌گذرانید ارزش قائل هستید.
کودکان کوچکتر احتمالاً تمایل بیشتری به بازی کردن دارند، در حالی که کودکان بزرگتر ممکن است فعالیت خاصی را در نظر داشته باشند. از او بپرسید که دوست دارد چه کاری انجام دهد. می‌توانید به آنها انتخاب‌های مختلفی بدهید. مثلاً «ترجیح میدی فردا بریم پارک یا باهم برای دوچرخه‌سواری بریم بیرون؟»
14-احساسات خود را بروز دهید.
هیچ اشکالی ندارد که نارحتی‌تان را در مقابل کودکتان بروز دهید. نشان دهید که چگونه می‌توان احساسات را به طور مناسب بیان کرد. فرزندتان خواهد دید که احساسات چگونه به نظر می‌رسند و متوجه می‌شود که شما چگونه با خشم یا غم و اندوه کنار می‌آیید. این موضوع باعث افزایش آگاهی عاطفی کودک می‌شود.
دیدن ناراحتی شما می‌تواند به کودک کمک کند تا برای ایجاد احساس بهتر در شما (و دیگران) روش‌هایی را به کار گیرد که متعاقباً باعث افزایش اعتماد به نفس در او می‌شود.
اگر فرزندتان متوجه گریه کردن شما شد، می‌توانید بگویید، «آره، من الان ناراحتم. دوستم خبر بدی بهم داده. گاهی اوقات وقتی غمگینم گریه کردن بهم کمک می‌کنه احساس بهتری پیدا کنم. تو هم بعد از گریه حالت بهتر میشه؟»
برای خواندن مقاله‌های بیشتر و بهتر به مجله اینترنتی بانو وان مراجعه کنید.
لطفا پیج اینستاگرام و کانال تلگرام بانو وان را دنبال نمایید.
1 دیدگاه در “14 راهکار تقویت عزت نفس در کودکان”